|
رابطه دانش و آگاهی با رفتار مصرفی برق: مطالعه‌ای کمی درباره مصرف برق در بخش خانگی
|
مریم کیقبادی*   ، الهه سادات اکبرنیا ، فرزانه نزاکتی رضاپور |
| دانشگاه تهران، دانشکده مدیریت ، mkeyghobadi@nri.ac.ir |
|
|
چکیده: (434 مشاهده) |
یکی از عوامل تأثیرگذار بر رفتار مصرفی انرژی، داشتن دانش و آگاهی در زمینه مسائل آن از جمله شیوه‌های تولید برق، انرژی‌های تجدیدپذیر، شیوه‌های مصرف بهینه و تبعات محیط‌زیستی آن است. هدف این پژوهش، مطالعه میزان آگاهی شهروندان ایران و تأثیر آن بر رفتارهای مصرفی برق است. بدین منظور، با رویکرد کمی، روش پیمایش و تکنیک پرسشنامه آنلاین، داده‌های مشترکان بخش خانگی برق را از سراسر ایران جمع‌آوری کردیم که در نهایت 1081 پرسشنامه تکمیل شده به دست آمد. تحلیل و تفسیر داده‌ها، با نرم‌افزار SPSS صورت گرفت. متغیر دانش و آگاهی با اطلاع از دمای آسایش، نحوه محاسبه هزینه برق، ساعات اوج مصرف، وسایل پرمصرف، منابع اصلی تولید برق و خوداظهاری شهروندان از میزان آگاهی‌شان در موضوعات مرتبط با انرژی سنجیده شد. نتایج نشان داد که نمره آگاهی شهروندان کمی کمتر از 50 (از مجموع 100 امتیاز) است. متغیر رفتار، با بیست گویه در بخش سرمایش، روشنایی، نظافت، شست‌و‌شو و غیره مورد سنجش قرار گرفت. همچنین از زمان و میزان مصرف وسایل الکتریکی در منزل، سوال شد. پاسخ‌ها با هم ترکیب شده و سپس نمرات جمع شده و در بازه 0 تا 100 استاندارد شد. برای میانگین رفتار، عدد 56.48 بدست آمد. در تحلیل رابطه همبستگی میان این دو متغیر، از ضریب پیرسون استفاده شد و عدد حاصل‌شده «0.078» گویای رابطه مثبت اما نه چندان قوی میان دانش و آگاهی و رفتار مصرفی برق است. در تحلیل این یافته، با بازگشت به نظریه‌های این حوزه از جمله پرکتیس تئوری، درمی‌یابیم که دانش و آگاهی تنها یکی از عناصر شکل‌دهنده رفتار مصرف انرژی است. عناصر دیگری از جمله قوانین، فناوری‌ها، زیرساخت‌ها، هنجارها، مهارت‌ها و معانی نیز در ترکیب با هم روی متغیر پرکتیس اثر می‌گذارند. بنابراین، یک یافته مهم این پژوهش، ضرورت اتخاذ رویکردی جامع‌نگر برای تحلیل شبکه کنشگران انسانی و غیرانسانی دخیل در شکل‌دهی رفتار مصرف انرژی است که علاوه بر انسان، آگاهی‌ها، باورها و فعالیت‌های آنها، نقش عوامل غیرانسانی از جمله فناوری، زیرساخت، ابزارها و امکانات را نیز در نظر بگیرد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: رفتار مصرف برق، نظریه اعمال اجتماعی، دانش و آگاهی. |
|
|
متن کامل [PDF 798 kb]
(129 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مديريت انرژي، بهینه سازی و اصلاح الگوی مصرف
دریافت: 1402/9/1 | پذیرش: 1403/2/4 | انتشار: 1402/12/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
